De drekwerker

Potdikkie, nu ik zo lang niets van me heb laten horen moet ik een flinke moot van de verhaallijn overslaan. Een moot van de zalm is gelukkig niet het neusje, dus zo heel erg is het niet. Verhalen over kitcherige standbeelden, eenarmige punkers, snipernesten en huskies zullen jullie dus voorlopig bespaard blijven. We gutsen en klutsen in treinvaart door Macedonie en Kosovo heen en belanden plots in Obrenovac, Servie. De plek waar de overstroming van vorige maand het hardst heeft toegeslagen.

Door een fout in mijn eigen planning had ik twee weken te spenderen voordat mijn vliegtuig vanuit Chisinau naar Tblisi vloog. Om de kosten zo ver mogelijk te drukken besloot ik wederom als vrijwilleger aan de slag te gaan in ruil voor voedsel en accomodatie. Ik hoopte op een repeat van mijn hostel luizenbaantje. Repeats zijn kennelijk uit de mode want het resultaat van mijn zoektocht lag verre van dat waar ik op hoopte. Noeste arbeid was het resultaat. Toch kan ik niet zeggen dat het een afgrijselijke, met roestige landmijnen bezaaide tocht door het arbeidsland was. Ik heb veel gezien, geleerd en andere clichematige dingen. Na een korte zoekperiode had ik werk gevonden in de getroffen stad. Hoewel ik moet toegeven dat mijn arbeid in het begin verstoken was van enige altruistische inslag (ik werkte immers alleen om de tijd te doden), moet ik toegeven dat ik het met het verstrijken van de dagen steeds meer met de slachtoffers te doen kreeg. Ik werkte tien dagen op twee verschillende plekken: bij het Rode Kruis als assistent bij het distribueren van voedsel en water en bij de schoonmaak ploeg die de ondergelopen gebouwen in de stad moesten reinigen en leegmaken. Ik zal eens even goed in de vertelrol rollen en beide ervaringen beschrijven.

Het rode kruis: honderden hongerige en dorstige mensen stonden dagelijks in de rij voor een voedselpakket. Woede en ongeloof waren niet ongewoon en de verslagenheid was uit ieders ogen af te lezen. Helaas zijn er in dit soort tijden ook de mensen die misbruik proberen te maken van de situatie. Ze eisten meer eten dan ze recht op hadden en logen over hun financiele situatie of de toestand van hun woning. Dit bracht meer chaos met zich mee dan nodig was. Omdat mijn kennis van de Servische taal dichter bij de nul ligt dan een kind van 1 bij de evenaar, was het mijn taak om dozen te versjouwen en tasjes te vullen met WC papier en andere zaken. Mijn onvermogen om de taal te spreken weerhield veel van mijn collegas er overigens niet van om tegen mij aan te praten. Dit in combinatie met de gepassioneerde Servische spreekwijze zorgde soms voor "aparte" situaties. Serviers klinken altijd woedend. Ze praten luid, maken kleine vinnige handgebaardjes en kijken boos. Dit betekent echter niet dat ze ook daadwerkelijk boos zijn. Toch was ik tijdens veel van deze halfgesprekken altijd (deels) in de veronderstelling dat mijn gesprekspartner mij ieder moment naar de keel wilde vliegen. "Can I have some coffe please?" "RAMBABAMBA KAVA!" "...okay". Maar goed, volgens mij heb ik geen ruzie gemaakt. Ruzie en oorlog lijkt hier overigens wel in het bloed te zitten. Verbolgenheid over Kosovo zit diep in de genen en sommigen zien Radko Mladic als "redder van de Serviers". Iemand grapte dat alle Serviers halve millitairen zijn. Misschien zit hier een kleine kern van waarheid in. Mijn persoonlijke ervaring was echter volledig anders. Niets dan warmte en gastvrijheid... en de gebruikelijke babylonische spraakverwarring.

Op een dag ging ik met een paar collegas naar nabijgelegen dorpen om dozen vol producten af te geven. In een overvol klein geel lada'tje met schallende turbofolk muziek reden we door de landerijen. Op haast iedere plek waar we kwamen kregen we rakia of bier voorgeschoteld. Achteraf kan je de koe in de kont kijken, maar ik weet nu zeker dat alcohol een slechte combi is met zware fysieke arbeid. Het was een heftige dag maar op die avond sliep ik als een klein pluizig Servisch wolmuisje. Op een andere dag kwam een belangrijke delegatie langs het rode kruis punt (of het Punkt, zoals het heette). Een stoet van acht dure Noorse wagens vol hotemetoten reed de parkeerplaats op. Deze stond normaal vol met pallets met water, maar voor deze gelegenheid waren ze aan de kant gezet. Toen ze binnen waren was het net circus. Flitsende persmensen, spindoctors en ambassadeurs. Toen kwam plots de hoofdgast binnen. De Minister van buitenladse zaken van Noorwegen. Ik schudde zijn hand, hij maakte een grap en ik zei iets over de bende die hij met zich mee had genomen en dat we naast zijn genereuze gelddonatie ook nog veel Noorse vrijwilligers nodig hadden. Hij glimlachte en vertrok in zijn glimmende zwarte wagen.

Werken voor de stadsreininging was andere koek (ik denk een bitterkoekje). De eerste dag werden we naar het stadsdeel gestuurd dat de meeste waterschade had ondervonden. Het was alsof we door een post-apocalyptisch landschap liepen. Alles zat onder de modder en er hingen bruine lappen aan de takken van de kale bomen. De huizen waren in een staat van totale verwoesting. Langs de kant van de weg lagen grote hopen puin; kapotte banken en bruine modderige kleren. Het zou onze taak worden om voor de aan ons toegewezen huizen gelijksoortige hopen te maken van alles wat we binnen konden vinden. Het eerste huis waar we kwamen zat volledig onder de drek en binnen hing een penetrante, ranzige lucht. De stoffen meubels hadden het rivierwater opgezogen. Tijdens de vloed waren er een aantal rioolbuizen gesprongen, dus wellicht waren er ook wat uitwerpselen in de bank terecht gekomen. Het naar buiten brengen van de meubels en andere objecten was zwaar. Ze waren glibberig en soms vrij scherp. De vrouw die er woonde was verslagen. Ze ijsbeerde rond en schudde haar hoofd. Dit werk deed ik drie dagen. Bijna iedere plek waar ik kwam was hetzelfde. Smerigheid en ellende.

Na tien dagen in Obrenovac vond ik het genoeg geweest. Ik vertrok met gemengde gevoelens naar Belgrado om mijn reis voort te zetten.
Spoedig zal ik meer van me laten horen en vrolijkere dingen vertellen. :)

Tot dan!